Info Boek

Titel: DONKER TOERISME
Ondertitel: Reizen door het Europa van de 20ste eeuw
Auteur: LUC RASSON
Verschijningsdatum: 17 oktober 2022
Uitgeverij: Ertsberg
224 pagina’s

Waarover gaat het?

Donker Toerisme gaat over toerisme op plekken die de minder mooie kanten van de mensheid tonen of herdenken. De auteur bezoekt monumenten of locaties die gelinkt zijn met oorlogen en dictaturen. Hij focust zich op Spanje, Italië en enkele voormalige oostbloklanden zoals Bulgarije, Polen, Litouwen en Letland. Uiteraard brengt hij ook een bezoek aan België ter herinnering aan het Ardennenoffensief. Wat maakt dit soort toerisme interessant?

Interessantste weetje (citaat)

“Maar het is niet omdat je ze onttrekt aan het zicht, dat de figuren die ze uitbeelden hun historische relevantie verliezen. Of je het nu graag hebt of niet, Franco, Sagardia en Stalin hebben bestaan. Ze behoren tot de geschiedenis. En die schrap je niet door monumenten weg te halen.”

‘Melancholische getuigen’, onder ‘De vergankelijkheid van standbeelden’ – deel 2 Bezette openbare ruimte.

Wat vond ik ervan? (review)

B – Interessant en leerrijk

Meer info over de oordelen: Non-fictie oordelen

Dit boek was één van de boeken van de week van 2023. Ik was direct getriggerd door het idee van Donker Toerisme. Het was de eerste keer dat ik het woord hoorde en het leek me een interessante insteek.

Het boek stelde niet teleur. De schrijver doet nadenken over de geschiedenis en hoe ermee om te gaan. Er komen veel relevante vragen naar boven en het citaat illustreert hoe moeilijk het is om deze kanten van de geschiedenis op een goeie manier in beeld te brengen. Het thema is heel actueel (denk maar aan de verwijdering van standbeelden van Leopold II en de discussie over het koloniaal verleden van België). Kan je met de waarden, normen, tijdsgeest van vandaag oordelen over de geschiedenis? En moet je alle ‘slechte’ kanten van diezelfde geschiedenis verzwijgen, in herinnering brengen of moet je ze net negeren? 

Het is een vraag die niet alleen in België leeft. Ook in de Spanje, Italië, Bulgarije, etc. worstelen ze ermee. Ik leerde in dit boek heel wat nieuwe geschiedenissen kennen ook al ging het vaak over Wereldoorlog 2 en over het communisme. Toch vond ik het verrassend wat er nog allemaal gebeurd is in die landen, zaken waar ik nog nooit over gehoord had. Het is onwaarschijnlijk hoeveel grote en kleine herinneringsplekken er te vinden zijn.

Het boek is goed geschreven en genuanceerd. Het enige wat ik lastig vond is dat het vaak om specifieke personen gaat uit een specifieke nationale geschiedenis. En dat is logisch want hij gaat uiteraard op zoek naar de memorabele figuren uit die landen. Zij zijn diegene waar monumenten, gebouwen en musea aan gewijd zijn. Maar doordat het voor mij onbekende geschiedenissen zijn, vond ik die stukken iets minder vlot leesbaar. 

Conclusie

Een interessant boek dat je weer doet nadenken over de grote vragen in de wereld. Ik was verrast door al die verborgen verhalen waar we nooit iets van horen. Het heeft me niet kunnen verleiden om zelf ook een paar van die plekken te bezoeken. Maar daarmee heeft hij misschien net bereikt wat de bedoeling was. Ik heb iets bijgeleerd en moet zelf geen ongemakkelijk gevoel ondergaan door op een plek die het slechtste van de mens illustreert, een souvenir te kopen.