Joseph Anton een memoir – Salman Rushdie

Titel: JOSEPH ANTON EEN MEMOIR
Auteur: SALMAN RUSHDIE Vertalers: Martine Vosmaer, Els van der Pluijm en Karina van Santen
Verschijningsdatum: september 2012
Uitgeverij: Atlas Contact
698 Pagina’s

Joseph Anton is het pseudoniem dat Salman Rushdie koos om anoniem door het leven te kunnen gaan nadat een Fatwa was uitgesproken. De Fatwa betekende dat er een moordopdracht gegeven was. Salman Rushdie beschrijft in dit boek zijn leven als Joseph Anton met de continue dreiging van een moordaanslag.

“Voor hem was het een praktisch voorbeeld van het belang van openheid in de discussie over vrijheid van meningsuiting – dat het beter was om zelfs de meest verwerpelijke uitspraak toe te staan dan hem onder het tapijt te vegen, beter om walgelijke zaken in het openbaar aan te vechten en misschien zelfs belachelijk te maken dan ze de glamour van het taboe te gunnen, en dat je er op kan vertrouwen dat mensen over het algemeen onderscheid konden maken tussen goed en slecht.”

IV Hoge prijs, Pagina 287

B – Interessant en leerrijk

Meer info over de oordelen: Non-fictie oordelen

Hoewel het vrijdag is en dus fictieboek-dag, deze keer uitzonderlijk een non-fictieboek. Ik was niet van plan dit boek te lezen maar ik kon het niet laten toen ik het zag staan in de bibliotheek. Volgende week bespreek ik het boek ‘Mes’ van dezelfde auteur. In zekere zin is dit de proloog van het boek van volgende week en dus past het wel hier. Dit is het verhaal van Salman Rushdie na 14/02/1989. Op die datum sprak een geestelijke in Iran een Fatwa uit. Vanaf die dag was Rushdie vogelvrij. Er werd een bedrag op zijn hoofd gezet en “goede moslims” werden aangemaand de man te vermoorden.

De reden voor deze uitspraak was een boek, een roman nota bene. Enkelen vonden het boek beledigend (nochtans lazen ze het meer niet dan wel want het werd verboden op veel plekken). En dus moest de schrijver hangen. Het boek biedt een ontluisterend en af en toe wanhopig klinkend beeld. 

Ik vond het vreselijk om te lezen hoe er af en toe meer begrip leek te zijn voor de moordbestelling dan voor de auteur. In welke wereld kan het aanvaard worden dat een land of een godsdienst iemands dood eist omwille van een boek? En intelligente mensen deelden die mening, vonden dat de schrijver zich maar moest verontschuldigen en dat hij aandacht zocht door zo’n beveiliging te voorzien. Terwijl hij helemaal die beveiliging of die fatwa niet gevraagd had, laat staan gewild. 

Rushdie schrijft dit boek in de derde persoon en toch is hij heel erg open, ook over zijn privéleven. Het zorgt ervoor dat je niet volledig positief staat tegenover de schrijver als mens. Ondanks dat kan je niet begrijpen dat er mensen zijn die de moordopdracht niet veroordelen, integendeel. Sommige politiek correcte mensen verklaarden zelfs dat hij het verdiend heeft, omdat hij dus een boek heeft geschreven…

Het boek eindigt met de positieve noot van het einde van de beveiliging, het einde van de dreiging. Volgende week lees ik het boek ‘Mes’, het boek dat hij schreef nadat iemand probeerde de Fatwa uit te voeren, 10 jaar nadat zijn boek ‘Joseph Anton’ verscheen.

Hoewel ik vermoedelijk zijn romans niet goed zou vinden (iets te veel filosofische thema’s), is het duidelijk dat dit een echte schrijver is. Hij laat je voelen wat hij voelde, hij beschrijft het tragische leven soms grappig, soms emotioneel, soms kwaad. Dit boek was heel aangenaam om te lezen ook al gaf het me heel vaak een ongemakkelijk gevoel.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *